W dobie ogromnej konkurencji na rynku jednym z najcenniejszych elementów firmy jest jej marka. To właśnie ona buduje zaufanie klientów, wpływa na decyzje zakupowe i stanowi o wartości przedsiębiorstwa. Dlatego coraz więcej właścicieli firm decyduje się na zastrzeżenie znaku towarowego. W tym artykule wyjaśnimy, co to jest znak towarowy, jak przebiega rejestracja znaku towarowego, ile kosztuje zastrzeżenie znaku towarowego i jak skutecznie egzekwować swoje prawa w praktyce.
Zanim zdecydujesz się na rejestrację, warto wiedzieć, znak towarowy co to. Znak towarowy to każde oznaczenie, które pozwala odróżnić towary lub usługi jednej firmy od produktów innej. Może to być nazwa, logo, hasło reklamowe, dźwięk, kolor, a nawet kształt opakowania.
W Polsce kwestie te reguluje prawo ochronne na znak towarowy, które zapewnia właścicielowi wyłączne prawo do korzystania ze znaku w celach handlowych. Oznacza to, że nikt inny nie może legalnie używać identycznego lub podobnego znaku w tej samej branży.
Wyróżnia się kilka kategorii znaków, które można zastrzec:
słowne – np. nazwy marek (Coca-Cola, Allegro),
graficzne – logotypy, symbole (np. logo Nike),
słowno-graficzne – połączenie nazwy i grafiki,
dźwiękowe – charakterystyczne melodie lub dżingle,
przestrzenne – kształty produktów lub opakowań.
W praktyce najczęściej wybierane są znaki słowno-graficzne, bo zapewniają ochronę zarówno nazwy, jak i wyglądu marki.
Nie każde oznaczenie można zastrzec. Warto wiedzieć, co nie może być znakiem towarowym. Urząd Patentowy odrzuci zgłoszenie, jeśli znak:
jest zbyt ogólny lub opisowy (np. „świeży chleb” dla piekarni),
wprowadza w błąd co do pochodzenia towaru,
narusza prawa osób trzecich,
jest identyczny lub bardzo podobny do wcześniej zarejestrowanego znaku.
Dlatego przed złożeniem wniosku warto sprawdzić, czy znak towarowy jest chroniony i upewnić się, że nie koliduje z innymi zarejestrowanymi nazwami.
Aby uniknąć problemów, przed zgłoszeniem należy przeanalizować rejestr znaków towarowych. Można to zrobić korzystając z oficjalnej wyszukiwarki znaków towarowych dostępnej na stronie Urzędu Patentowego RP (UPRP) lub europejskiego systemu EUIPO.
Dzięki tym bazom można łatwo sprawdzić, czy znak towarowy jest zastrzeżony oraz poznać szczegóły dotyczące właściciela i zakresu ochrony. Wystarczy wpisać nazwę lub opis graficzny w bazie znaków towarowych, by zobaczyć, czy dana marka jest już chroniona.
Procedura zastrzeżenia znaku jest stosunkowo prosta, choć wymaga dokładności. Oto, jak zastrzec znak towarowy krok po kroku:
Wybór znaku i określenie jego rodzaju.
Ustal, co chcesz chronić – nazwę, logo, kształt lub hasło.
Sprawdzenie dostępności.
Skorzystaj z wyszukiwarki znaków towarowych, by upewnić się, że nikt wcześniej nie zarejestrował podobnego oznaczenia.
Zgłoszenie wniosku.
Wniosek o rejestrację znaku towarowego można złożyć w Urzędzie Patentowym RP lub w EUIPO (jeśli chcesz ochrony na całą Unię Europejską).
Opłata i procedura weryfikacyjna.
Po złożeniu wniosku należy uiścić opłatę i poczekać na decyzję urzędu.
Jeśli interesuje Cię jak zarejestrować znak towarowy, masz dwie możliwości:
Rejestracja krajowa (UPRP) – chroni znak tylko na terytorium Polski.
Rejestracja unijna (EUIPO) – zapewnia ochronę we wszystkich krajach Unii Europejskiej.
Wybór zależy od tego, gdzie prowadzisz działalność i planujesz ekspansję. Firmy działające międzynarodowo często decydują się na rejestrację unijną, mimo że jest droższa.
Koszt zależy od zakresu ochrony i liczby tzw. klas towarowych, w których rejestrujesz znak.
W Polsce ile kosztuje rejestracja znaku towarowego?
Opłata w UPRP zaczyna się od 400 zł za jedną klasę przy zgłoszeniu elektronicznym. Każda kolejna klasa to dodatkowe 120 zł.
W Unii Europejskiej ile kosztuje zastrzeżenie znaku towarowego w EUIPO?
To koszt od 850 euro za pierwszą klasę, 50 euro za drugą i 150 euro za każdą kolejną.
Choć nie są to małe kwoty, zastrzeżony znak towarowy to inwestycja w bezpieczeństwo marki i jej wartość rynkową.
Wielu przedsiębiorców pyta, ile trwa rejestracja znaku towarowego. Cały proces w Polsce zajmuje zwykle od 6 do 8 miesięcy, choć w niektórych przypadkach może potrwać nawet rok.
W tym czasie Urząd Patentowy analizuje wniosek, publikuje go w biuletynie i czeka na ewentualne sprzeciwy. Dopiero po ich rozpatrzeniu wydaje prawo ochronne na znak towarowy.
Po uzyskaniu decyzji o rejestracji, przedsiębiorca otrzymuje prawo ochronne na znak towarowy, które obowiązuje przez 10 lat.
Ważne jest, że ochrona znaku towarowego ile trwa nie jest ograniczona raz na zawsze – można ją przedłużać co 10 lat bez ograniczeń, o ile wniesie się odpowiednią opłatę.
Posiadanie zarejestrowanego znaku daje konkretne korzyści:
wyłączność na używanie znaku w określonej branży,
możliwość sprzedaży lub licencjonowania znaku,
podstawę do walki z podróbkami i nieuczciwą konkurencją,
zwiększenie wartości firmy w oczach inwestorów.
Warto wiedzieć, jak legalnie używać cudzego znaku towarowego, by nie naruszyć prawa. Można to robić tylko w trzech przypadkach:
Za zgodą właściciela – np. na podstawie umowy licencyjnej.
W celach informacyjnych – np. gdy porównujesz produkty, ale nie sugerujesz powiązań handlowych.
W kontekście sprzedaży oryginalnych produktów – np. sklep z telefonami może używać logo Apple przy sprzedaży autentycznych urządzeń.
Nieuprawnione użycie znaku może skończyć się pozwem i koniecznością zapłaty odszkodowania.
Posiadanie prawa ochronnego to jedno, a jego egzekwowanie – drugie. Jeśli ktoś narusza Twój znak, możesz:
wysłać wezwanie do zaprzestania naruszeń,
zgłosić sprawę do sądu lub do Urzędu Patentowego,
dochodzić odszkodowania i żądać wycofania produktów z rynku.
Dzięki rejestracji zyskujesz mocny argument prawny – dokument potwierdzający, że znak należy do Ciebie.
Na co dzień spotykamy tysiące zastrzeżonych znaków towarowych. Do najbardziej rozpoznawalnych należą:
logo Apple (znak graficzny),
nazwa Coca-Cola (znak słowny),
charakterystyczne logo Nike (znak słowno-graficzny).
Każdy z nich jest chroniony prawnie, a jego nieuprawnione wykorzystanie może skończyć się surowymi konsekwencjami.
Aby upewnić się, że Twoja marka jest unikalna, warto regularnie korzystać z bazy znaków towarowych. To narzędzie online, które umożliwia przeglądanie zarejestrowanych znaków zarówno w Polsce, jak i w Unii Europejskiej.
Dzięki temu unikniesz sytuacji, w której przypadkowo naruszysz cudze prawo ochronne.
Zastrzeżenie znaku towarowego to nie tylko formalność, ale realna ochrona Twojej marki. Daje Ci wyłączne prawo do nazwy i logotypu, a także narzędzie do walki z podróbkami i nieuczciwą konkurencją.
Znając zasady: jak zastrzec znak towarowy, ile kosztuje rejestracja znaku towarowego, oraz jak sprawdzić, czy znak towarowy jest chroniony, zyskujesz przewagę i bezpieczeństwo w biznesie.
W świecie, w którym reputacja marki jest często ważniejsza niż sam produkt, zarejestrowany znak towarowy to inwestycja w przyszłość Twojej firmy.
