Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) to popularna forma prowadzenia firmy w Polsce. Wielu przedsiębiorców staje jednak przed dylematem – czy bardziej opłaca się podpisać umowę o pracę, czy może skupić się na współpracy w modelu B2B, czyli w oparciu o umowy cywilnoprawne? Różnice są istotne nie tylko pod względem formalnym, ale też finansowym. Wybór właściwej formy zatrudnienia przy dłuższej współpracy ma wpływ na podatki, składki i realne zarobki przedsiębiorcy.
Tak, przepisy pozwalają łączyć prowadzenie działalności gospodarczej z zatrudnieniem na etacie. Czy można mieć JDG i umowę o pracę w tym samym czasie? Jak najbardziej. Taki model ma swoje zalety: etat zapewnia stabilność, prawo do urlopu i świadczeń chorobowych, a JDG pozwala realizować dodatkowe projekty czy kontrakty. Trzeba jednak pamiętać, że równoczesne prowadzenie firmy i praca na umowie o pracę mogą wpływać na wysokość składek ZUS i rozliczenia podatkowe.
Jednym z kluczowych pytań przedsiębiorców jest: kto płaci za L4 na JDG? W przypadku działalności gospodarczej zasiłek chorobowy przysługuje tylko wtedy, gdy przedsiębiorca opłaca dobrowolną składkę chorobową. Wypłatą świadczenia zajmuje się ZUS, ale dopiero po upływie okresu wyczekiwania (najczęściej 90 dni opłacania składki). Jeśli jednak właściciel JDG nie opłaca dobrowolnej składki chorobowej, podczas choroby nie otrzymuje żadnych pieniędzy.
Model współpracy B2B bywa korzystny podatkowo, ale nie zawsze jest najlepszym wyborem. Kiedy B2B się nie opłaca? Przede wszystkim wtedy, gdy przedsiębiorca oczekuje stabilności, płatnych urlopów, ochrony kodeksowej i świadczeń socjalnych. Umowy cywilnoprawne i kontrakty B2B nie gwarantują takich przywilejów. Jeśli więc współpraca jest długoterminowa, a wynagrodzenie zbliżone do tego oferowanego na etacie, umowa o pracę może okazać się bardziej opłacalna.
Zrozumienie różnic jest kluczowe przy podejmowaniu decyzji. Różnice między umową o pracę a umową cywilnoprawną dotyczą głównie:
zakresu ochrony pracownika – umowa o pracę podlega kodeksowi pracy, a cywilnoprawne kodeksowi cywilnemu,
świadczeń – etat gwarantuje urlop, płatne zwolnienia lekarskie i ochronę w razie ciąży,
kosztów – dla pracodawcy umowa o pracę jest droższa niż zlecenie czy B2B,
elastyczności – umowy cywilnoprawne i współpraca B2B dają większą swobodę w kształtowaniu warunków.
Dla przedsiębiorcy istotne są koszty. Koszty umowy o pracę a koszty umowy cywilnoprawnej różnią się znacząco. Przy umowie o pracę pracodawca musi opłacać pełne składki ZUS i zaliczki na PIT, co znacząco podnosi całkowity koszt zatrudnienia. W przypadku umowy zlecenia lub kontraktu B2B obciążenia bywają niższe i łatwiejsze do optymalizacji podatkowej. Jednak dla zatrudnionego różnica może oznaczać niższe świadczenia socjalne i brak stabilizacji.
Wielu przedsiębiorców zastanawia się nad opłacalnością etatu. Opłacalność umowy o pracę dla JDG pojawia się wtedy, gdy przedsiębiorca chce łączyć działalność z pracą u innego pracodawcy. Etat gwarantuje stabilne wynagrodzenie, prawo do urlopu i świadczeń, a prowadzenie JDG umożliwia rozwój dodatkowych projektów. W niektórych przypadkach praca na etacie pozwala też ograniczyć składki ZUS z tytułu działalności gospodarczej – zwłaszcza jeśli pensja jest wyższa niż minimalne wynagrodzenie.
Jednym z największych obciążeń dla przedsiębiorcy są składki. Składki ZUS przy umowie o pracę i umowie cywilnoprawnej różnią się zarówno wysokością, jak i zakresem. Umowa o pracę zawsze wiąże się z pełnym pakietem składek – emerytalną, rentową, chorobową, wypadkową i zdrowotną. Przy umowie zleceniu część składek może być dobrowolna, a przy kontrakcie B2B przedsiębiorca sam decyduje, jakie składki opłaca. To oznacza, że koszty pracy na etacie są wyższe, ale jednocześnie dają większe bezpieczeństwo socjalne.
Umowy cywilnoprawne i umowa o pracę mają swoje plusy i minusy. Wybór zależy od oczekiwań przedsiębiorcy, rodzaju współpracy i planów długoterminowych. Umowa o pracę daje bezpieczeństwo i świadczenia, ale generuje wysokie koszty. Umowy cywilnoprawne i B2B zapewniają elastyczność i często wyższe wynagrodzenie „na rękę”, ale bez ochrony kodeksowej.
Dla właściciela JDG długoterminowa współpraca powinna być analizowana nie tylko pod kątem zarobków, ale też tego, kto płaci za L4 na JDG, jakie są koszty umowy o pracę a koszty umowy cywilnoprawnej i kiedy B2B się nie opłaca. Dopiero takie porównanie pozwala świadomie podjąć decyzję o najbardziej korzystnej formie zatrudnienia.
